Brak możliwości odliczenia VAT, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku
Wskazany zakaz odliczenia VAT jest logiczną konsekwencją tego, że między podatkiem należnym a naliczonym musi być zachowana pewna zależność, wręcz „symetria”. Jeśli więc dana transakcja, z różnych przyczyn, nie może być opodatkowana VAT, to nieprawidłowo (niezasadnie, bez podstawy prawnej) VAT należny przełoży się na brak prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Przyczyny tego stanu mogą być różne, przykładowo:
- czynność (np. usługa szkoleniowa, medyczna, finansowa) podlegała zwolnieniu z VAT, a mimo to wystawca faktury zawarł tam podatek (inna sprawa, że do czasu wystawienia faktury korygującej spoczywa na nim obowiązek odprowadzenia tego VAT jako VAT z wystawionej tzw. pustej faktury),
- fakturę z VAT wystawił podatnik zwolniony podmiotowo, który nie utracił ani nie zrezygnował ze zwolnienia,
- wykazano sprzedaż nieruchomości zamiast sprzedaży przedsiębiorstwa (bądź jego zorganizowanej części) – ta ostatnia transakcja jest zaś „poza VAT”,
- czynność nie podlega VAT, gdyż dokonał jej organ władzy publicznej (np. jednostka samorządu terytorialnego), działający w tym charakterze, nie była to też np. czynność o charakterze cywilnoprawnym (np. najem),
- czynność nie podlega VAT, gdyż wiąże się np. z przekazaniem bonu różnego przeznaczenia bądź faktura dotyczy w istocie kary umownej, zaś świadczenia o charakterze odszkodowawczym co do zasady nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Czytaj także: